AVRUPA ÖDEME SİSTEMİ TEHLİKEDE-DW

Almanya Merkez Bankası Başkanı Jens Lehmann, Avrupa Merkez Bankası
(ECB) Başkanı Mario Draghi?yi Euro ödeme sistemindeki riskler
karşısında uyardı.
Deutsche Welle'nin haberine göre, gidişatı ilk fark eden
Münih?teki Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü ifo oldu. Almanya Merkez
Bankası bilançosundaki bir kalem, Enstitü Başkanı Hans-Werner Sinn ve
asistanı Timo Wollmershaeuser?in dikkatini çekti. 2010 yılı sonu
itibariyle 326 milyar euroyu bulan bu meblağ Almanya Merkez
Bankası?nın Avrupa ödeme sistemi TARGET bünyesindeki alacaklarının
toplamını yansıtmaktaydı.
Timo Wollmershaaeuser bu kalemin hacim açısından dikkatlerini
çektiğini ve merkez bankası bilançosundaki diğer yüz milyarlarca
euroluk kalemler arasında bile göze battığını söylüyor.
İlginç olan, bu iki ekonomistten önce kimsenin ödeme sistemi
TARGET üzerinde kafa yormamış olmasıydı. Ödeme sistemiyle ilgili rapor
ve bültenlerin tümü Euro?ya geçiş öncesinin tarihini taşıyordu ve
çeşitli risk senaryolarına da yer vermekteydi.
Daha sonra sıra, Almanya Merkez Bankası?nın yüz milyarlarca
euroluk alacaklarının karşılıklarını aramaya geldi. Merkez bankasına
kim bu kadar borç yapmıştı? Kısa zamanda alacakların karşılığının
diğer merkez bankalarının bilançolarında kayıtlı olduğu anlaşıldı.
Diğer merkez bankalarının bilançolarındaki rakamları bir araya
getirdikten sonra Euro ödeme sisteminden alacaklı olan tek Euro
Bölgesi merkez bankası, Almanya Merkez Bankası olduğu ortaya çıkmıştı.
Borçların tümü Yunanistan, İrlanda, İtalya, Portekiz ve İspanya
merkez bankalarının imzasını taşıyor.
Merkez bankalarının kayıtlarındaki Avrupa sınır ötesi ödeme
sistemi TARGET kaleminde biriken parayı, teminatı tartışmalı yüksek
krediler olarak da nitelendirmek mümkün.
Euro Bölgesi ülkelerindeki bankalar arası ve müşteri ödemelerini
düzenleyen Gerçek Zamanlı Toptan Mutabakat Sistemi?ne kısaca TARGET
deniyor.
Örneğin bir Alman şirketi Yunanistan?daki bir şirkete makine
satıyor. Yunan şirketinin bankası makinenin bedelini Alman
ihracatçının bankasına yatırıyor ve bedel Alman şirketinin alacak
dekontuna kaydoluyor.
Almanya Merkez Bankası, Alman şirketinin bankasındaki TARGET
hesabına aynı tutarı aktarıyor ve TARGET sisteminden alacaklı duruma
geliyor. Yani Almanya Merkez Bankası adına ödeme yaptığı Yunan
ithalatçının alacaklısı oluyor. Bu ödeme sisteminin ince ayrıntılarını
işin uzmanları bile tam olarak çözemiyor.
Kesin olan Almanya Merkez Bankası?nın TARGET alacak hesabının 500
milyar euroyu aşmış olması. Hollanda, Lüksemburg ve Finlandiya merkez
bankaları da eklendiği zaman TARGET?teki toplam alacak pozisyonu 800
milyar euroyu buluyor.
Commerzbank baş iktisatçısı Jörg Kraemer bu paranın milli merkez
bankalarının sanal banknot matbaalarında basılmış sanal paradan başka
bir şey olmadığını belirtiyor. Almanya Merkez Bankası?nın hesap
bakiyesi hakkında da şunları söylüyor:
?Para birliği istikrarlı olduğunda problem çıkmaz ve birkaç ayda
durum normalleşir. Ödeme sistemi TARGET'ten alacaklı olmak normal
sayılır. Ancak parpa birliği dağılacak olursa Almanya Merkez
Bankası'nın alacakları elinde kalır ve zarar hanesine yazılır. 500
milyar euro gibi yüksek bir tutar Almanya Merkez Bankası'nın
bilançosunu bozar ve bütün para sistemi temellerinden sarsılır.?
Avrupa Merkez Bankası'nın borçlu ülkeleri sürekli para basarak
kurtaramayacağını belirten Commezbank baş iktisatçısı tek kurtuluşun,
borç ülkelerinin ekonomilerini modernize edip bütçelerini sağlığa
kavuşturmaları olduğunu vurguluyor. Jörg Kraemer'e göre, Avrupa Merkez
Bankası yüksek TARGET borçları yüzünden sistemi ayakta tutmaya mecbur
olduğundan, hem borçlu hem de alacaklı ülkelerin hükümetleri
üzerindeki borç krizini çözme baskısını azaltmış oluyor.

Foreks Haber Merkezi ( [email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/#!/ForeksTurkey