Ana SayfaYazarlarGökhan UganSermaye Piyasaları
Gökhan Ugan [email protected] Gökhan Ugan

İşlem vergisi borsayı nasıl etkiler?

07 Haziran 2024, 02:45 - -

Kripto varlıklar ve hisse senedi işlemlerine getirilmesi düşünülen yeni vergi düzenlemesine ilişkin gelişmeler son günlerde borsada sert düşüşlerin yaşanmasına neden oldu. Hali hazırda tam mükellef gerçek kişi ve kurumlar tarafından hisse senetlerinden elde edilen kazançlar %0 oranında stopaja tabi. Hükümet tarafından söz konusu oranda yapılacak bir artış ihtimali borsa yatırımcısının bir miktar kâr realizasyonuna gitmesine yol açtı. Borsaya getirilmesi düşünülen vergiye ilişkin spekülasyonlar artınca Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek çarşamba akşamı bir açıklama yaparak kripto varlıklar ve hisse senedinde kazanca dayalı bir vergi öngörülmediğini, sadece çok sınırı bir işlem vergisinin gündemde olduğunu açıkladı.

Yapılan açıklama ile borsa yeniden yükselişe geçse de bakanlığın gündemindeki işlem vergisinin ne kadar olacağına ilişkin kafalardaki soru işareti henüz kaybolmadı. Basında çıkan bazı haberlere göre bu oran on binde 2 olarak öngörülüyor. Yani borsada her 5.000 TL tutarındaki alım-satım işleminde 1 TL vergi ödenecek. Aracı kurumlar müşterilerinden ortalama on binde 5 oranında bir komisyon alıyor. Bankalar ise binde 1 veya binde 2 gibi daha yüksek komisyon oranları uygulayabiliyor. Bu durumda on binde 5 oranında komisyon ödeyen bir yatırımcı bundan böyle gerçekleştirdiği her 5.000 TL’lik işlemde aracı kurumuna 2,5 TL öderken 1 TL’de devlete vergi ödeyecek, yani borsadaki maliyeti %40 artmış olacak.

Gelirinin büyük bir bölümünü borsada gerçekleştirilen işlemlerden aldığı borsa payından elde eden Borsa İstanbul bile BIST Ücretlendirme Tablosu’nda belirtildiği üzere üye aracı kuruluşlardan yüz binde 2,5 oranında bir ücret tahsil ediyor. Aracı kuruluşlar ise ödedikleri bu ücretin üzerine kendi kârlarını ekleyerek müşterilerinden aldıkları işlem komisyonlarını belirliyor.

İşlem vergisi yüzde kaç uygulanırsa uygulansın işlem maliyetlerini artıracağı için piyasa likiditesine olumsuz katkısı olacağını çok net bir ifade ile söyleyebiliriz. Bu vergi daha çok borsada sık alım-satım yapan spekülatif yatırımcıların maliyetini artıracaktır. Piyasa likiditesinin düşmesi ise fiyat oynaklığının artmasına yol açar. Likiditesi düşük ve fiyat oynaklığı yüksek bir piyasaya ise uzun vadeli yatırımcı çekmek çok zor olacaktır.

İşlem vergisi aracı kurumların komisyon oranlarını düşürerek vergiden oluşan maliyetin bir kısmını veya tümünü üstlenmelerine de yol açabilir. Ancak kârlılık konusunda ciddi sıkıntılar çeken aracı kurumların böyle bir uygulamaya gitme olasılığı oldukça düşük görünüyor.

Sonuç olarak hükümetin kripto ve hisse senedi işlemleri üzerinden almayı düşündüğü vergi, elde edilen kazançtan bağımsız tamamen damga vergisi veya BSMV’ye benzer bir işlem vergisi olacak gibi görünüyor. Burada önemli olan uygulanacak olan oran. Şahsi fikrim gündemde olduğu iddia edilen on binde 2 oranı kendi içinde düşük gibi görünse de borsadaki işlem hacmi ağırlıklı olarak gün içi alım-satımdan kaynaklandığı için likidite ve volatilite üzerinde olumsuz etkiler doğurabilecek nitelikte. Özellikle ilk uygulama açısından yüz binde 5 gibi daha düşük bir oranın belirlenmesi kanımca daha doğru olacaktır.

Saygılarımla.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.

YORUMLAR (20)
:) :( ;) :D :O (6) (A) :'( :| :o) 8-) :-* (M)
  • Yorum09 Haziran 2024 03:05

    Sadece bir itirazım var tamam alsın ama bir kaç yorum yazan değinmiş bende değineyim mesela Bi amerikalı gidip Fransa borsasında veya Almanya borsasında işlem yapıp para kazanınca kazandığı paradan ne kazanç sağlıyorsa o kazançtan ne kesinti yapılıyorsa türkiyede de kazancından o kesinti yapılsın yok bunu yapamıyorlar Türk yatırımcı da bu ülkelerde borsada kazanç sağladım TÜRKİYEDEKİ gibi kazançtan kesinti olmasın yani her şey karşılıklı olsun

  • Herhangi birisi09 Haziran 2024 00:19

    Yaw hani hikayeden ülkeye şarıl şarıl döviz giriyor da merkez bankası döviz alımlarını kesse döviz cuup diye kuyunun dibine gidecek ya! Tabi bunun hikaye olduğu farkedilmesin şu KKM hesaplarını bitirip garibanın elindeki dövizi çarpmadan diye düşünmüşler ve tl yi değerli göstermek için merkez bankası habire tl bazlı ihaleye çıkıp önümüzdeki üç ay piyasadaki türk lirasını yüklü miktarda azaltalim diye karar vermişler. Tabii bu da borsayı olumsuz etkileyecek çünkü likidite azalınca hisseler neyle alınacak değil mi? Yani sözün kısası borsanın düşüş sebebine de bir vergi perdesi çekelim de oyunumuz anlaşılmasın demişler. Yoksa bu borsa vergilendirmesinin nelere yol açacağını ağalar sizden daha iyi biliyor. Bindikleri dalı kesmezler boşuna nefesinizi yormayin bence!

  • Jdjdj08 Haziran 2024 14:00

    Akp yi sevmem ama gelsin arkadaş herkes heryere rahatına gelince para harcıyorlar burnumu veremiyor. Önüne gelen borsaci oldu. Herkes girmesin borsaya. Kendinisininyapsin.

  • Onurcan08 Haziran 2024 10:48

    Sayın Bakanım Tek kelimeyle sıkıntı yüzbinde 2 tolera edilebilir.çünkü tahtacılar , spekler günlük çok alım satım yapıyorlar.Onları ocutursanız tası tarağı toplar yurduışına kaçar.Yabancı zaten verginin her türlüsüne tahammül edemez bana ne benim ülkem mi ??????  der doları euroyu bozdurur.Oda kaçar gider.Sonuç Bist in helvasını yeriz.

  • Selim08 Haziran 2024 08:35

    Borsa da vergi var zaten ortak olduğumuz şirketler ödüyor yetmiyormu? Yabancı hayranları yabancıların robotları yasaklansın yabancıya vergi gelsin eurobond ve faizde yabancida vergi ödesin.

  • Yorum08 Haziran 2024 01:01

    Hiç bir etkisi olmayacak

  • Y08 Haziran 2024 00:19

    Binde 2 verginin ne anlama geldigini bunlar idrak edemiyolar sanirim Bide islem uzerinden diyolar utanmadan Kar yap yada yapma onemli degil demek istiyolar Ben araci kuruma on binde 2 komisyon oduyorum Gunde ortalama 26 kez hisse alip satiyorum her alis ve satis karli olmuyor toplam donen tutar minimum 400bin oluyor Bu sartlarda sorma kar yap yada yapma ama ode 800 tl olucak Ben manyak miyim bu sartlarda piyasada durayim

  • Nbb07 Haziran 2024 23:55

    Kör tuttuğu severmis

  • A07 Haziran 2024 18:54

    Abi ben borsadan çıkarım dolar alırım

  • Mucise Reis : )07 Haziran 2024 12:03

    Bi gerçek olay anlatıcam. bir kurumcu çocuğu gelir bayanı yapıyor ve üniversitede devletçe burs kazanıyor. şnku gelir beyanı düşük :D bilıyoru zulkenmın durumunu, kuyumcu kıme ne fatura kesıyor ?? diş dokturuda, özel doktor hastanelerde öyle felan filan... neyse. birde memur çocuğu anna -baba sının beyanını bıldırıyor ve üniversitede okuyan bu çocuğa burs çıkmıyor :D çünku memur ana-baba kuruşu kuruşuna beyan edıyor gelırını... kuyumcu ise fakirlıkten vergi veremediği için burs hakkını evladı alıyor... boyle bir ülkede HANGİ VERGİ ADALETİ ve kuralı olabilir_? 25 yıldır yönetenler belli. ne değişebilir ? fakirlik, borçluluk, garibanlık yapar bu vergiler.  artık helal mı? haram mı? enayılıkmı vergı vermek ? karar siz sömürülen toplumun. bana göre hava hoş. herkes cebine baksın, parti binalarına deil.

  • Mucise Reis : )07 Haziran 2024 12:00

    Ne kadar saçma dimi. ben 5 yıl önce attım. 20 hektar arsa aldım 500 tl ye.. arsa oldu 10 bin tl... vergi yok :D ... otomobıl aldım  100 bıne , otomobıl olda 500 bin tl vergi yok :D .. villa aldım 1 mlyona , oldu villam 5 yılda 9 mılyon vergi yok ... eee devlet zengınden alımıyorsa değer artışları oldugu halde. Bütük dev firmaların değer artışlarından vergi alamıyorsa. .. kuyumcu  5 kg altını 5 milyon ıken oldu , 8 mılyon... ee burdanda vergi alamıyor devlet :D ne yapalım edelım, en güzeli herkesden vergi alalım, az az alalım dolaylı vergi olsun :D krıptodan 0,02 vergi oranlı kesıntı.. borsadan vergi oranlı kesıntı :D ohhh miss gibi ülke yonetıyorum. 128 mılyr dolar böyle böyle çıkacak :D ... x hisse senedi alan satandan vergi. ilgili borsadaki o firmanın varlıklarının değer artışından vergi yok :D

  • Mehmet 08 Haziran 2024 08:54

    Arsan değerlendiyse niye vergisi olsunki o satana kadar hayali bir gelir satarsan gerçek gelire dönüşecek

  • VERGİYE HAYIR07 Haziran 2024 10:35

    Zararda olan hisse satarken neden vergi ödeceyek ?

  • Hdhdhf08 Haziran 2024 14:02

    Herkes borsacinolmadin. Önüne gelen zir cahiller borsaya giriyor. Bu işi yıllardır meslek olarak yapan tahsisli insanlar var. Burası oyun yeri değil ayrıca. Chp ye oy verdim akp değil. Yanlisda anlamayın. Nokta

  • Turkogluturk07 Haziran 2024 09:54

    Kazanandan degil herkezden binde 2 ,amac zenginden degil herkezden.sorsan adalet derler.bu memlekette milyonluk taksi minibus plakasi sahipleri ,luks villada oturanlar yerine otobuse binenlerden vergi almayi secen bir zihniyet bunlara oy veren

  • LEVENT07 Haziran 2024 09:44

    benim 5 milyon zararım var donuma kadar aldılar. o zaman  zararın da vergisi olsun versinler benim paramı, borsadan ne kazandık ta vergi alacaklar. geçin kardeşim

  • Yorum08 Haziran 2024 00:51

    Bilen biri dediğin kim spek lerin haricinde bu ülkede bilen biri yok o da kimseye koklatmaz malını vakti gelir çakar malı ha aracı kurumda danışman şu bu dersen onlarda o spek lere ve patronlara çalışıyor + malını kimde toplu hisse var bunları speğe uçuran hep onlar yani bir hissede ky hep son kerede oyuna dahil olur belki ky nın %1~2 si ölü taklidi yapar sebaat eder metanetini korur ve aç gözlülük yapmaz sonunda kazanır

  • azmi07 Haziran 2024 15:32

    Hocam , donunuza kadar aldırırken aklınız neredeydi. Bilen birileriyle çalışmıyor musunuz ? Bist 30 hisselerinden alıp da yıllarca üstüne yatanların zarar ettiğini görmedim. İlginç..

  • Mucise Reis : )07 Haziran 2024 09:36

    Arkadaşlar lütfen kimse bencillik yapmasın.Yabancı olsun bizimkiler olsun dünya nın tüm ülkelerinde borsalardan vergi alınır iken kazanılan tüm paralardan vergi alınmalı ve devletimize feda olsun derim.Kazandığın paradan vergi ödüyorsun.Hep vergiyi asgari ücretliler ve garibanlardan mı alınacak artık para babaları da vergisini lütfen ödesinler.

  • Mucise Reis : )07 Haziran 2024 12:05

    Ahaha sen nediyorsun dingil  :D ben yokken yokluğumu, namımı sürdürüyorsun ahaha. reklam iyisi kötüsü olmaz.  ama yazılarında geliştirmelisin kendini, çok komik ve fındık kabuğu doldurmayacak boş bilgilerin var : )) benim klavyede yazılar yok. F ve Q kullanıyorum. o  yüzden yazım hatalarım olur. sende hiç yok :D