Aracı kurumlara borsadan kaçışı sorduk

6 / 6

---

BURADA SORUN KÜÇÜK YATIRIMCININ, AZINLIK HİSSEDARLARIN HAKLARININ KORUNMASI

ERDOĞAN TURAN - GCMFOREX ARAŞTIRMA DİREKTÖRÜ

-Şirketler borsadan niye çıkıyor?

-Borsa kotundan çıkmanın birkaç sebebi olabilir. Bu sebeplerin en başında halka açıklık oranın %5’in altına inmesidir.  %5 ile hakim ortak açısından borsada işlem görmenin getirdiği yükümlülükler fazla gelebilir veya halka açık kısmın çok düşük kalmasından dolayı şirket hisse senedinde yaşanabilen  spekülatif-manipülatif hareketler hakim ortağı rahatsız edebilir. Bu sebeplerden biri veya birkaçı hakim ortağı borsa dışında olmayı kendileri açısından daha uygun duruma getirebilir.

-Bir yanda halka arz seferberliği, bir yanda borsadan çıkışlar… 

-Son dönem halka arzların çoğu yatırımcısını mutlu etmedi. Kaliteli, köklü, büyük kurumsal şirketler halka arza teşvik edilmeli.  Borsadan çıkışlarla halka arz seferberliği aynı cümlede geçince çelişki gibi görülebilir ama bizce bir çelişki yok. Doğrudan veya dolaylı olarak %95 veya daha fazlasına sahip hakim ortakların borsadan çıkışı söz konusu. Mevzuat izin veriyor ve hakim ortak borsada işlem görmek istemiyorsa, azınlık haklarının korunması koşuluyla kot dışına çıkılabilir. Nasıl ki borsaya kote olmak piyasa mekanizmasında gerçekleşen bir durumsa borsa kotundan çıkmak da normal karşılanmalı. Halka açık bir şirketin en az yüzde yirmisi ve üstü halka açık olabilmeli.

-Devamı gelir mi? Gelirse nasıl önlem alınmalı?

-Şu aşamada %5’in altında halka açık olan 25’e yakın şirket var, dolayısıyla devamı gelebilir. Şirket borsada işlem görmek istemiyorsa kot dışına çıkar ama burada sorun küçük yatırımcının, azınlık hissedarların haklarının korunmasıdır. Şirketin piyasa değerinde anormal bir oynaklık varsa zaten bu talebi SPK’da gözden geçirecektir.  Mevzuatın izin verdiği koşullarda borsa kotundan çıkmak isteyen şirketler için söylenebilecek bir şey yok, burada yatırımcıya düşen görevler var. Artık çok daha dikkatli olunması gereken bir durumla karşı karşıya yatırımcı. Şirketin piyasa değeri nedir, F/K’sı nedir, bilançosu neye işaret ediyor gibi temel bilinmesi gereken konuları işlem yapmadan araştırıp öğrenmesi ve bilmesi gerekiyor.

-Bu çıkış Borsa İstanbul’da nasıl bir iz bırakır?

-Bu çıkışın neden kaynaklandığının iyi anlatılması gerekir. Aksi halde piyasaya yeni girmek isteyenlerin kafasına soru işareti oluşturabilir. Sermaye piyasalarında olmak, borsada işlem görmek, gerekli koşulları sağlamış şirketler için güçlü bir imaj sağlar. Fon arz edenler tarafında ise sermayenin tabana yayılması yıllardır ülkemiz için arzulanan bir konu. Fakat borsada işlem görmek istemeyen şirketler, nasıl ki borsaya kote olurken gerekli koşulları sağlamak zorundalarsa, çıkmak için de gerekli koşullara sahipse çıkabilmeli. Tersi piyasa mantığına bira ters düşüyor. Çünkü şirket açısından borsada işlem görmenin de bir maliyeti var, bu maliyet sadece finansal maliyet değil.

-2023 vizyonunu etkiler mi, imaj değişikliği yaratır mı?

-2023 vizyonunu etkilemez ve imaj değişikliği yaratmaz. BIST’teki şirket sayısının 1.000’e ulaşması öngörülüyor. Bu şirketler İSO 500’de yer alan Fortune 500 listesinde ismi geçen büyük şirketlerden oluşmalı. Listede ismi geçen birçok şirket halka açık değil. Büyük şirketler olmalı ki, yabancı yatırımcılar ve fonlar yatırıma gelsin, piyasadaki işlem hacmi artsın. Sermaye piyasalarının büyütülmesinde İstanbul finans projesinin etkin olarak kullanılması gerekiyor.

-Ekonomiye zararı nasıl ve ne kadar olur?

-Halka açıklık oranı düşük şirketlerin piyasadan çıkmak istemelerinin ekonomiye bir zararı olacağını sanmıyoruz. Kaliteli büyük halka açık şirket sayısı artarsa,  borsanın derinliği artarsa, sermaye piyasaları taban yayılır ve bilinç artarsa o zaman imajı güçlenir.